Nacionalna heroina Katarina Ivanović – talentovana slikarka i prva žena akademik u Srbiji

Rođena je u porodici srpskog građanina i trgovca, u Vespremu, u Mađarskoj, 15. maja, 1811. godine. Roditelji su joj bili Lazar i Marija i zahvaljujući njima kod nje se razvija težnja za obrazovanjem i stvaralaštvom.

Sa jedanaest godina je već znala dva strana jezika. Detinjstvo je provela u maloj srpskoj zajednici, u Stolnom Beogradu. Talenat je pokazivala od detinjstva, a slikarstvo počela da uči zahvaljujući novčanoj pomoći trgovca Đorđa Stankovića - u Pešti u ateljeu Jožefa Peškog i Revaja. Učila se privatno i kod bečkog slikara Valdmilera.

Njena slika "Korpa sa grožđem" nastala je 1837. godine i oličava prvu tematski i likovno zaokruženu mrtvu prirodu, po uzoru na istoimenu sliku holandskog slikara Jana Hita. "Italijanski vinogradar" je inspirisan njenim putovanjem u Italiju, dok je "Starica se moli pred obed" u Holandiju. Tokom studija u Beču, naslikala je 1839. godine "srpskog Homera"- slepog starca guslara koga slušaju dva Srbina i jedna Srpkinja.

Dalje se usavršavala na Akademiji u Minhenu, gde je studirala skoro dve godine istorijsko slikarstvo. Tu je započela studiju istorijski poznate kompozicije "Oslobođenje Beograda 1806. godine". Svoje dalje usavršavanje nastavila je u Parizu, gde je jedno vreme živela.

Posetila je Zagreb i Hrvatsku 1842. godine, a na poziv Srba, 1846. godine odlazi u Beograd, u kom ostaje godinu dana, živeći kod Sime Milutinovića. Svoj boravak je iskoristila da portretiše mnoge viđene Srbe, među kojima i knjeginju Ljubicu Obrenović.

Pred kraj života, vratila se u Stolni Beograd, gde je živela i radila sve do svoje smrti. U tom periodu stvara uglavnom istorijske kompozicije, žanr-slike i mrtve prirode.

Petnaest slika, uključujući i dva autoportreta, danas se čuvaju u Narodnom muzeju u Beogradu. Portret Anke Nenadović, udate Topalović, mlađe sestre kneginje Perside Karađorđević nalazi se u galeriji Matice srpske u Novom Sadu. To je prvi ženski portret koji je slikala jedna žena u srpskom slikarstvu.

Njen slikarski opus nije veliki, sastoji se od 48 slika, od kojih je 10 izgubljeno.

Narodnom muzeju u Beogradu ukupno je poklonila svoja 23 rada i ostavila zadužbinu od 1.000 forinti za njihovo održavanje, 1874. i 1880. godine.

Postala je član Srpskog učenog društva 13. juna 1876. godine i prva žena akademik kod Srba. Preminula je u Stonom Beogradu 22. septembra 1882. godine. Njeni ostaci su 1976. godine preneti u Beograd i sahranjeni u Aleji narodnih heroja na Novom groblju.

Bila je istinski rodoljub, imala je snažnu potrebu da kao umetnica izrazi patriotizam i da ga pretoči u slikarska dela koja će kao zaveštanje budućim generacijama ostaviti iza sebe.

Mihajlo Valtrović, naš čuveni arhitekta, upravnik Narodnog muzeja I osnivač Srpskog arheološkog društva o njoj je rekao: "Živela je život koji joj neće dati umreti, jer je ime besmrtno sviju onih koji su osećali i radili za svoj rod".

Ona je bila hrabra, upamćena po prvom i po umetnosti, što uopšte nije lako, pogotovo kada je pristup znanju bio određen polom - ostala je svoja u tuđem svetu, u svetu umetnosti i u svojim slikama.